Το γραφείο μας κλήθηκε να χειριστεί θέμα αποζημίωσης χρήσης κοινώς αποκτηθείσας εξοχικής κατοικίας μεταξύ δύο πρώην συζύγων. Πιο ειδικά ο ένας εκ των δύο κοινωνών πρώην συζύγων ζητούσε αποζημίωση χρήσης από τη συγκοινωνό πρώην σύζυγό του για την αποκλειστική εκ μέρους της χρήση της εξοχικής τους κατοικίας κατά τη διάρκεια των τριών μηνών του καλοκαιριού.
Τα άκρως ενδιαφέροντα θέματα που τέθηκαν ήταν τα εξής:
-Κατά το άρθρο 787ΑΚ κάθε κοινωνός δικαιούται να κάνει χρήση του κοινού αντικειμένου, εφόσον δεν εμποδίζει τη σύγχρηση των λοιπών. Κατά δε τα άρθρα 786 ΑΚ και 1113 ΑΚ και σε συνδυασμό με τις περί κοινωνίας διατάξεις συνάγεται ότι ως καρποί του κοινού πράγματος νοούνται όχι μόνον οι κατά το άρθρο 961 ΑΚ φυσικοί και πολιτικοί καρποί του πράγματος, αλλά και κάθε όφελος που παρέχει η χρήση του πράγματος (άρθρο 962 ΑΚ), οπότε προκύπτει ότι εάν το κοινό πράγμα χρησιμοποιείται αποκλειστικά από έναν κοινωνό, ο εκτός χρήσης κοινωνός έχει κατά του κοινωνού που κάνει αποκλειστική χρήση, αξίωση προς απόδοση της μερίδας του από το όφελος που ο τελευταίος απεκόμισε κάνοντας αποκλειστική χρήση και το οποίο όφελος εάν πρόκειται για αστικό ακίνητο προορισμένο από την κατασκευή του για κατοικία, είναι ανάλογο με την κατά το χρόνο της αποκλειστικής χρήσης μισθωτική αξία της μερίδας του εκτός χρήσης κοινωνού, μη συνιστώντος, ωστόσο, του εν λόγω οφέλους μισθώματος, αφού μισθωτική σχέση δεν υφίσταται αλλά απλά και μόνον υποχρέωση αποδοτέας ωφέλειας (Τσετσέκου ¨”Η κοινωνία δικαιώματος” σε. 94, Κουνουγέρη/ Μανωλεδάκη “Το δίκαιο των καρπών” σε/ 212, Κ. Καύκα “Ενοχικόν δίκαιον” έκδοση Ε υπό το άρθρο 787. παρ. 2, σελ. 244, Απ. Γεωργιάδη- Μιχ. Σταθόπουλου “Αστικός Κώδιξ- Κατ’ άρθρον Ερμηνεία” έκδοση 1982, τόμος IV, υπό το άρθρο 786, αρ. 2, σελ. 154 και 155 υπό το άρθρο 787 αρ. 6 σε. 158 και 159, Βασίλη Αντ. Βαθρακοκοίλη”ΕΡΝΟΜΑΚ/ Ερμηνεία/ Νομολογία Αστικού Κώδικα” έκδοση 2006, τόμος Γ, ημίτομος Γ, υπό το άρθρο 786 αρ. 1,2,4 και 11 σελ. 206,207,208,210,211 υπό το άρθρο 787 αρ. 5 και 11 σελ. 214 και 217, ΑΠ 1465/2006 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΑΠ 1302/2006 ΤΝΠ ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ, ΑΠ 1480/2000 ΕλλΔνη 42,670, ΑΠ 440/2000 ΕλλΔνη 41,1628, ΑΠ 1340/1998 ΕΕΝ 2000, αντίθετος Π. Φίλιος στην Ερμηνεία ΑΚ υπό το άρθρο 787 αρ. 7).
-Η ανωτέρω αξίωση του κοινωνού που δεν έκανε χρήση του κοινού κατά του αποκλειστικώς χρησιμοποιήσαντος αυτό, κοινωνού, υπάρχει ανεξάρτητα από το εάν το πρώτος από αυτούς όχλησε στο δεύτερο κατά τη διάρκεια της αποκλειστικής χρήσης και από το εάν, ειδικότερα, προέβαλε ή όχι αξίωση για σύγχρηση (βλ: ΑΠ 1480/2000).
-Η κατά το άρθρο 595 ΑΚ ορισμένη ημέρα καταβολής του μισθώματος δε συνιστά και δήλη ημέρα καταβολής της προαναφερόμενης οφειλής. Βέβαια δεν υπάρχει και κάποια διάταξη που να ορίζει το χρόνο καταβολής της εν λόγω παροχής και επομένως αφού αυτή είναι χρηματική ο υπόχρεος κοινωνός (που έκανε αποκλειστική χρήση) θα οφείλει τόκους υπερημερίας όπως συνάγεται από τις συνδυασμένες διατάξεις των άρθρων 340, 341 και 345 ΑΚ μόνον εάν προηγηθεί δικαστική ή εξώδικη όχλησλη του, η οποία όχληση πρέπει να περιέχει σαφή και ορισμένη πρόσκληση του εκτός χρήσης κοινωνού προς τον κοινωνό που έκανε αποκλειστική χρήση, να εκπληρώσει ο δεύτερος την προσδιοριζόμενη κατ’ είδος και κατά ποσό οφειλή του, υπό την προΫπόθεση βέβαι ότι αυτή ήδη έχει καταστεί ληξιπρόθεσμη και απαιτητή (ΑΠ 4/2001 ΕλλΔνη 42,674, ΑΠ 1511/2000 ΕλλΔνη 42,1351)-
- Η αγωγή ασκήθηκε κατά την τακτική διαδικασία
- Η επιχειρηματολογία του αντιδίκου περί δυνατότητος σύγχρησης της κατοικίας και περί βούλησης του ετέρου κοινωνού να μη χρησιμοποιεί την εξοχική κατοικία που σε κάθε περίπτωση ήτο στη διάθεσή του, απερρίφθη κατ ουσίαν, αφού προέκυψε από τον μακρύ φάκελο της μεταξύ τους αντιδικίας, αφενός ότι δεν ήταν εφικτή οποιαδήποτε σύγχρηση της εξοχικής κατοικίας, αφετέρου ότι κομβικό στοιχείο της διαφοράς ήτο η αποκλειστική χρήση της κατοικίας από την εναγομένη, ανεξαρτήτως βουλήσεως του ενάγοντος να κατοικήσει εις αυτήν ή όχι.
- Επιδικάσθηκε άτοκα κατά το άρθρο 69 ΚΠολΔ περ. στ και μελλοντική αποζημίωση χρήσεως (για το επόμενο της κατάθεσης της αγωγής καλοκαίρι), ισόποση της εκτιμηθείσας εκ μέρους του δικαστηρίου, μισθωτικής αξίας της προκείμενης εξοχικής κατοικίας (όπως και οι λοιπές ληξιπρόθεσμες αποζημιώσεις χρήσεως προηγουμένων ετών), αφού κρίθηκε ότι πράγματι η αθέτηση αυτής της υποχρεώσεως εκ μέρους της εναγομένης ήτο λίαν πιθανόν να συμβεί.
- Επιδικάσθηκε δε και ικανοποιητική δικαστική δαπάνη
- Η υπόθεση τελεσιδίκησε.