Είναι πολύ συχνό φαινόμενο να αγοράζει κάποιος ένα προιόν και στην πορεία να ανακαλύπτει ότι δεν είναι έτσι όπως το είχε φανταστεί και κυρίως πως δεν ενδείκνυται για τη χρήση που προοριζόταν. Τί μπορεί όμως να κάνει ο αγοραστής σε τέτοιες περιπτώσεις ;
Αρχικά πρέπει να επισημανθεί πως ο πωλητής είναι υποχρεωμένος να παραδώσει το προιόν στην κατάσταση και με τις ιδιότητες που συμφωνήθηκε. Πρέπει να γίνει διάκριση σχετικά με την κατάσταση που αναμένεται να έχει ένα παρόμοιο προιόν και με την κατάσταση που θα θέλαμε ιδεατά αυτό να έχει. Ουσιαστικά για την κατάφαση της ελαττωματικότητας λαμβάνονται υπόψη οι ιδιότητες παρόμοιων, ομοειδών προιόντων που προορίζονται για την ίδια χρήση. Επομένως, όταν ένα ψυγείο δεν παράγει ψυχρό αέρα προκειμένου να μπορεί να ψύχει τα πράγματα τότε δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη χρήση που προορίζεται και επομένως πάσχει από ελάττωμα.
Μία άλλη μορφή ελαττωματικότητας αφορά στις συνομολογημένες ιδιότητες του εκάστοτε πράγματος. Πιο συγκεκριμένα, εδώ λαμβάνονται υπόψη οι δημόσιες δηλώσεις του πωλητή, του παραγωγού ή του αντιπροσώπου, ιδίως στο πλαίσιο της σχετικής διαφήμισης ή επισήμανσης. Αν ο πωλητής διαβεβαίωσε ξεχωριστά τον αγοραστή για κάποιο χαρακτηριστικό του πράγματος, το οποίο όμως κατά την παράδοση δεν υπάρχει τότε έχουμε έλλειψη συνομολογημένης ιδιότητας.
Στις παραπάνω περιπτώσεις ενεργοποιούνται τα δικαιώματα του αγοραστή :
- Διόρθωση του πράγματος, ή
- Αντικατάσταση του πράγματος, ή
- Μείωση του τιμήματος, ή
- Υπαναχώρηση, και
- Σωρευτικά με ένα από τα άνωτέρω δικαιώματα, αποζημίωση για την ζημία που δεν καλύπτεται από αυτό, ή
- Διαζευκτικά με τα ανωτέρω αποζημίωση για την μη εκπλήρωση της σύμβασης
Απαραίτητο είναι να αναφερθεί ότι αυτά τα δικαιώματα στερούνται αποτελέσματος εφόσον ο αγοραστής γνώριζε την έλλειψη των συνομολογημένων ιδιοτήτων ή την ύπαρξη πραγματικών ελαττωμάτων και παρόλα αυτά δέχτηκε την αγοραπωλησία.
Τα δικαιώματα αυτά του αγοραστή δεν είναι απαράγραπτα και μπορούν να ασκηθούν εντός 2 ετών για τα κινητά και εντός 5 ετών για τα ακίνητα. Η παραγραφή εκκινεί με την παράδοση του πράγματος στον αγοραστή.