Στο γραφείο μας, ανατέθηκε υπόθεση λύσης επαγγελματικής μίσθωσης συνεπεία της καταιγιστικής πανδημίας του κορωνοϊού και των συνεπαγόμενων κυβερνητικών μέτρων προς αποτροπή της μετάδοσής της. Υπήρξε σφοδρή αντιδικία μεταξύ του εκμισθωτή και του μισθωτή (τον οποίο και εκπροσώπησε επ’ ακροατηρίω η δικηγόρος του γραφείου μας, Σαμαρά Σοφία) σχετικά με τη δικαιολόγηση της έκτακτης λύσης της μίσθωσης λόγω ανωτέρας βίας, με τον εκμισθωτή να μην αποδέχεται τη λύση της σύμβασης.
Το Μονομελές Πρωτοδικείο Ροδόπης (απόφαση 33/2024) δικαίωσε τον εντολέα μας, θεωρώντας τη με όρους επείγοντος πρόωρη λύση της μίσθωσης ως νόμιμη, διατάσσοντας υπέρ του μισθωτή, την επιστροφή της εγγύησης που είχε καταβληθεί με την έναρξη της σύμβασης απορρίπτοντας τον ισχυρισμό του εκμισθωτή που έκανε λόγο για κατάπτωση της υπέρ του, συνεπεία της δήθεν πρόωρης, αντισυμβατικής αποχώρησης. Η δικαστική απόφαση αναλύει επισταμένως το σύνολο των κυβερνητικών μέτρων που προσκομίσαμε και ίσχυσαν για την περιοχή που βρισκόταν το μίσθιο, και αποτέλεσαν τροχοπέδη για την ομαλή λειτουργία της μισθώτριας επιχείρησης, καθιστώντας επιτακτική την πρόωρη αποχώρηση από το μίσθιο.
Συγκεκριμένα, παρατίθενται ειδικότερα χωρία της απόφασης :
“…(…)Συνεπεία των απαγορεύσεων δεν ήταν δυνατό σε καμία περίπτωση να λειτουργήσει η οποιαδήποτε ξενοδοχειακή μονάδα , ούτε η μισθώτρια να προετοιμαστεί για την επικείμενη σεζόν, καθώς διαρκώς μετατίθενταν το χρονικό σημείο που θα επιτρεπόταν να εκκινήσει η λειτουργία του ξενοδοχείου της, υπήρχε δε αυστηρός περιορισμός μετακινήσεων (…) Από τα μέσα Μαρτίου μέχρι τον Μαϊο 2020 τα στελέχη της μισθώτριας τελούσαν σε διαρκή αβεβαιότητα, μη γνωρίζοντας πότε θα τους επιτραπεί από την Ελληνική Κυβέρνηση να εκκινήσουν τη λειτουργία του ξενοδοχείου, που σε κάθε περίπτωση απαιτεί οργανόγραμμα και προετοιμασία και βεβαίως ασφαλείς και σταθερές κοινωνικοοικονομικές συνθήκες. Στο μεταξύ, οι διαρκείς παρατάσεις που δίνονταν στην απαγόρευση μετακίνησης των πολιτών αλλά και στην λειτουργία των ξενοδοχειακών καταλυμάτων, είχε ως αποτέλεσμα αυτά να αντιμετωπίζουν καθημερινά πληθώρα ακυρώσεων σε κρατήσεις που είχαν συμφωνήσει για την καλοκαιρινή σεζόν 2020. Στις 15.06.2020 δεν εκδόθηκε νέα Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου σχετικά με την απαγόρευση λειτουργίας των εποχιακών καταλυμάτων και όλοι ανέμεναν την έκδοση υγειονομικών πρωτοκόλλων από το Υπουργείο Υγείας και τον ΕΟΔΥ, ούτως ώστε να προσαρμοστούν πλήρως με τις επιταγές αυτής. Με τη με αριθμό ….ΚΥΑ δημοσιεύτηκαν τα υγειονομικά πρωτόκολλα για τη λειτουργία των ξενοδοχείων με οικονομικά επαχθείς υποχρεώσεις, στις οποίες η μισθώτρια συμμορφώθηκε. Ωστόσο, δεν είχε λυθεί το ζήτημα της διέλευσης των συνόρων από τους τουρίστες, καθώς το κυρίως και σχεδόν αποκλειστικό κοινό που προσελκύεται στην περιοχή …….. προέρχεται από την Τουρκία και τα Βαλκάνια, και αναφέρεται σε οδικό τουρισμό που διέρχεται τα σύνορα Νυμφαίας στη Ροδόπη. Σημειώνεται δε πως εκείνη τη χρονική περίοδο οι συγκεκριμένες χώρες αντιμετώπιζαν καθημερινά αυξημένα κρούσματα του νέου κορωνοϊού και είχε αρχίσει να δημιουργείται αμφιβολία αν και κατά πόσον και με ποιον τρόπο θα επιτρεπόταν η διέλευση τουριστών προερχόμενων από αυτές μέσω των ελληνικών συνόρων. (…)Ορίστηκε πως η διέλευση των τουριστών (διέλευση για μη ουσιώδεις λόγους) θα λαμβάνει χώρα από το συνοριακό σταθμό Προμαχώνα αποκλειστικά και μόνο έπειτα από επίδειξη αρνητικού αποτελέσματος σε PCR TEST (μοριακή μέθοδος ανίχνευσης κορωνοϊού) 72 ώρες πριν τη διέλευση των συνόρων, ενώ έκλεισαν τα σύνορα Νυμφαίας Ροδόπης και Ορμενίου Έβρου. Κατόπιν των ανωτέρω καθίσταται σαφές ότι η τουριστική σεζόν η οποία υπό συνθήκες κανονικότητας διαρκεί από τον Απρίλιο ως τα τέλη Σεπτεμβρίου εκάστου έτους, συρρικνώθηκε σημαντικά καθώς τα ξενοδοχεία επιτράπηκε να λειτουργήσουν έπειτα από τις 15/06 και σίγουρα όχι πριν τις 23/06/2020 καθώς διαρκώς ανακοινώνοντας υγειονομικά πρωτόκολλα για τη λειτουργία τους και ΚΥΑ με επιβαρυντικό για τον τουρισμό περιεχόμενο. Ακόμη, δεν υπήρχε η δυνατότητα να διασωθούν κρατήσεις που είχαν γίνει πριν την επέλαση του κορωνοϊού κατά τα χρονικά διαστήματα που αφορούσαν τους μήνες Απρίλιο – Ιούνιο 2020, καθώς ούτε η διέλευση από τα σύνορα ήταν ελεύθερη, αλλά ούτε και το ξενοδοχείο ήταν ανοιχτό, λόγω της απαγόρευσης των μετακινήσεων. Επίσης το τουριστικό κοινό που γνωρίζει και επιλέγει την περιοχή …… και προέρχεται αποκλειστικά από οδικούς τουρίστες των Βαλκανίων και της Τουρκίας, ήταν αδύνατο να μεταβεί στην περιοχή…., καθώς απαγορευόταν η διέλευση των συνόρων από τουρίστες, προερχόμενους από Τουρκία, Β. Μακεδονία, Βουλγαρία και Σερβία. Εξάλλου, ακόμα και αυτό να ήταν δυνατό, η διέλευση για μη ουσιώδεις λόγους πχ τουρισμός, γινόταν αποκλειστικά από το συνοριακό φυλάκιο του Προμαχώνα Σερρών. Ωστόσο, τα σύνορα Νυμφαίας – Ροδόπης που αποτελούν το φυσικό σύνορο της χώρας με τη Βουλγαρία, από τα οποία υπό συνθήκες κανονικότητας διερχόταν το 95% των πελατών της μισθώτριας, δεν ήταν ανοιχτά για τους τουρίστες , καθιστώντας τη μετάβαση στ…….. μέσω Προμαχώνα Σερρών εξαιρετικά δύσκολη για αυτούς, καθώς αναγκάζοντας να διανύσουν περισσότερα χιλιόμετρα προκειμένου να φτάσουν στο ξενοδοχείο. Επίσης, καθώς ο Προμαχώνας αποτελούσε το μοναδικό οδικό σύνορο, υπήρχαν τεράστιες καθυστερήσεις (ουρές) , και σε καμία περίπτωση αυτό δεν αποτέλεσε ενθαρρυντικό παράγοντα για το πελατειακό κοινό της μισθώτριας, το οποίο ακύρωνε συνεχώς κρατήσεις. Οι δειγματοληπτικοί έλεχγοι που είχαν οριστεί από την αρχή στον Προμαχώνα Σερρών και ο έλεγχος των προσωπικών στοιχείων των διερχόμενων τουριστών καθυστερούσε κατά πολύ την πρόοδο της διαδικασίας. Μάλιστα, από τις 15.07.2020 που οι τουρίστες έπρεπε να έχουν αποδεικτικό αρνητικού αποτελέσματος PCR TEST 72 ώρες πριν τη διέλευση των συνόρων, η κατάσταση ήταν ακόμα πιο δυσβάσταχτη, καθώς ακόμα περισσότερες κρατήσεις ακυρώθηκαν τότε, δεδομένου του αυξημένου κόστους της συγκεκριμένης εξέτασης (περίπου 150 € το άτομο σε εκείνο το χρονικό σημείο).
Σε κάθε περίπτωση, ο φόβος για την επέλαση του κορωνοϊού και το απρόβλεπτο της νέας πανδημίας αποτέλεσε έναν από τους βασικούς παράγοντες για την ακύρωση των περισσότερων από τις κρατήσεις του ξενοδοχείου. Συνεπεία όλων αυτών των εξαιρετικά απρόβλεπτων και δυσμενών για τον τουρισμό συνθηκών, τα οποία συνιστούν ανωτέρα βία, κατέστη αδύνατο να λειτουργήσει η επιχείρηση, δίχως η μισθώτρια να υποστεί οικονομική καταστροφή, δεδομένου οτι από τις αλλεπάλληλες ακυρώσεις η πληρότητα που διαφαινόταν υπό αυτές τις συνθήκες για τους μήνες Ιούλιο – Αύγουστο κυμαινόταν μεταξύ 5%-7% και του Σεπτεμβρίου στο 0%, οι δε συνθήκες που είχαν διαμορφωθεί ήταν απαγορευτικές για την απρόσκοπτη λειτουργία του ξενοδοχείου, γεγονός που κατέστησε την οποιαδήποτε διατήρηση της μισθωτικής σχέσης εξαιρετικά επαχθή και μη λειτουργική. (….) Κατά τα λοιπά, ενόψει του οτι η έκτακτη καταγγελία της σύμβασης και η πρόωρη αποχώρηση της μισθώτριας από το μίσθιο ήταν νόμιμες, χωρίς να αποτελούν παραβίαση της σύμβασης, το χρηματικό ποσό των ……€ που δόθηκε από τη μισθώτρια ως εγγυοδοσία δεν κατέπεσε υπέρ του εκμισθωτή και συνεπώς δύναται να αναζητηθεί από τη μισθώτρια”.
